پمپ‌ها در صنایعی که نیاز به حمل و جابه‌جایی سیالات دارند مورداستفاده قرار می‌گیرد، به طوری که مهم‌ترین بخش هر صنعت مربوط به پمپ‌ها است. یکی از پمپ‌های پرمصرف در این صنایع پمپ دیافراگمی محسوب می‌شود.

روش کار پمپ دیافراگمی

پمپ دیافراگمی را با نام اختصاری AODD می‌شناسیم که مخففAir Operated Double) Diaphragm Pump) است و از خانواده پمپ‌های جابه‌جایی مثبت به شمار می‌آید. این پمپ‌ها به‌صورت حرکت پرفشار رفت و برگشتی هوا دیافراگم را فعال و متراکم کرده و حرکت می‌کنند. در ساختار پمپ دیافراگمی دو نوع دیافراگم اولیه و دیافراگم ثانویه تعبیه شده است که به ‌صورت دوبل قرار می‌گیرند. همچنین این دیافراگم‌ها با توجه ‌به نوع سیال می‌تواند ساده و یا ضدآتش باشند.

همان‌طور که اشاره شد این پمپ‌ها به‌وسیله باد کار می‌کنند که یکی از مزایای آن به شمار می‌رود، زیرا در ساختارشان از آبندهای مکانیکی استفاده نشده است. به همین دلیل در این نوع پمپ‌ها نشتی وجود ندارد.

مشخصات فنی پمپ دیافراگمی

پمپ دیافراگمی به‌طورکلی از اجزایی مثل بدنه، اورینگ، دیافراگم، توپک و فضای تراکم هوا تشکیل شده است.

  1. بدنه این نوع پمپ‌ها معمولاً از چندین جنس از قبیل استیلنس استیل، لاستیک، آلومینیوم، چدن داکتیل، پلاستیک، کانیار، استال، پپلی‌پروپیلن و استیل ضدزنگ ساخته شده‌اند.
  2. جنس دیافراگم‌های مورداستفاده در داخل این پمپ بنا به نیاز صنعت متفاوت است و به‌طورکلی از جنس پلاستیک، هیترل، نیتریل، تفلون و یا لاستیک تولید می‌شوند.

پمپ‌های دیافراگمی در قسمت ورودی و خروجی به ‌صورت مشابه و یکسان تولید می‌شوند اما به‌صورت کلی به دو دسته مختلف تقسیم می‌شوند.

پمپ دیافراگمی
  1. پمپ‌های کوچک

این پمپ‌ها در اندازه 1، 1.2، 1.4 و 2 اینچی تولید می‌شوند.

  1. پمپ‌های بزرگ

پمپ‌های 3، 3.4 و 3.8 اینچی در دسته پمپ‌های بزرگ قرار می‌گیرند.

در این پمپ‌ها برای اتصال از دو نوع فلنچی و رزوه‌ای استفاده می‌شود.

موارد استفاده از پمپ دیافراگمی

این پمپ دیافراگمی در صنایع بزرگ و تصفیه آب مورداستفاده قرار می‌گیرند که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  1. صنایع شیمیایی
  2. صنایع پتروشیمی
  3. صنایع دارویی
  4. صنایع گازی
  5. تصفیه آب
  6. صنایع کاشی و سرامیک‌سازی
  7. صنایع غذایی مانند کره، خامه، کشک و انواع روغن
  8. صنایع آرایشی مانند شامپو، کرم و خمیردندان
  9. تمامی صنایعی که دارای سیالات غلیظ هستند. از قبیل آسفالت، خمیر چینی و گل حفاری

مزایای استفاده از پمپ دیافراگمی

پمپ دیافراگمی دارای مزایای زیادی در استفاده از سیالات قابل اشتعال، رقیق و غلیظ است. به همین دلیل یکی از پرمصرف‌ترین پمپ‌ها در صنایع مختلف محسوب می‌شود که از مزایای آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  1. سبک و پرتابل برای محیط‌های مختلف طراحی شده است
  2. نصب ساده
  3. کم‌هزینه
  4. قدرت مکش بالا
  5. تعمیر و نگهداری ساده و ارزان
  6. تا 60 متر قدرت و فشار
  7. قدرت کشش بالا در سیالات با ویسکوزیته بالا
  8. قابل‌استفاده در محیط‌های بسته
  9. عدم تولید گرما و حرارت در هنگام فعالیت
  10. قابلیت کار به‌صورت خشک
  11. قابلیت تنظیم برای دبی‌های مختلف سیال
  12. قابلیت استفاده در سیال
  13. نداشتن نشتی حین کار

از همین رو پمپ دیافراگمی دارای مزایای زیادی است و تنها موردی که می‌توان به‌عنوان عیب در این نوع پمپ‌ها اشاره کرد، ایجاد صدای بلند در محیط کاری است. برای رفع این مشکل از یک مافلر استفاده می‌شود که صدا را تا حد قابل قبولی کم کنند.

انواع پمپ دیافراگمی

بنا به نیاز و صنایع موردنظر پمپ دیافراگمی به چهار دسته تقسیم می‌شود:

  1. پمپ دیافراگمی بادی

این پمپ‌ها با توجه ‌به فضای خاص مورداستفاده قرار می‌گیرد و جزو محبوب‌ترین و پرکاربردترین‌ها به شمار می‌آیند.

  1. پمپ دیافراگمی الکتریکی

در صورتی که نتوان از پمپ دیافراگمی بادی استفاده کرد، می‌توان نوع الکتریکی را جایگزین آن کرد، اما باید توجه داشت که این نوع از حالت بادی ضعیف‌تر است.

  1. پمپ دیافراگمی دستی

این نوع از پمپ دیافراگمی برای محیط و صنایع کوچک با جابه‌جایی سیالات کم‌حجم‌تر مورداستفاده قرار می‌گیرد که مهم‌ترین ویژگی آن دستی و پرتابل بودن آن است.

  1. پمپ دیافراگمی هوای فشرده

این پمپ‌ها برای صنایع بزرگ و صنعتی مورداستفاده قرار می‌گیرند. یکی از خصوصیات این مدل پمپ‌های دیافراگمی نسبت یک‌به‌یک آن‌هاست. به این معنی که با یک‌بار ورود فشار هوا می‌توانند یک‌بار خروجی داشته باشند.

نتیجه‌گیری

پمپ دیافراگمی با توجه ‌به ضداشتعال بودن و همچنین صنایعی که با اسید و سیالات غلیظ کار دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از مزیت‌های مهم و کاربردی این پمپ‌ها عدم نشتی است که این محصول را منحصربه‌فرد می‌کند. همچنین می‌توان به غوطه‌ور شدن در سیالات مختلف و پرتابل بودن این پمپ‌ها اشاره کرد.