امروزه از روش‌های مختلفی برای تصفیه آب استفاده می‌شود. تصفیه آب یکی از مهم‌ترین مشکلات امروز بشر محسوب می‌شود که راهکارهای مختلفی برای انجام آن ارائه شده است. یکی از این روش‌ها، ضدعفونی آب با کلر است. همان‌طور که از نام این روش مشخص است، دستگاه‌هایی برای ضدعفونی آب یون کلر را به آب تزریق می‌کنند. در این مقاله با دستگاه و ویژگی‌های این روش گندزدایی آشنا می‌شویم.

آشنایی با دستگاه کلرزنی

کلرزنی یا کلریناتور دستگاهی برای تزریق کلر به محیط آبی برای ضدعفونی و گندزدایی است. برای گندزدایی میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا موجود در استخر‌ها، سردخانه‌ها و فاضلاب‌ها از ضدعفونی آب با کلر استفاده می‌شود. برای جلوگیری از رشد و همچنین از بین ‌بردن این موجودات ریز میکروسکوپی جهت جلوگیری تغییر رنگ و بوی آب باید گندزدایی انجام شود.

کاربردها و مزایای دستگاه کلریناتور

این دستگاه در صنایع مختلفی کاربرد دارد که در زیر به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌شود.

  • حذف و نابودکردن میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا و غیر بیماری‌زای موجود در آب استخرهای شنا
  • استفاده در تصفیه فاضلاب‌های شهری برای از بین ‌بردن باکتری‌ها و ویروس‌های موجود در آن
  • استفاده از کلر برای جلوگیری از رشد میکروارگانیسم‌ها برای حفظ سلامت دستگاه‌های مبدل حرارتی و برودتی به دلیل آنکه میکروب‌ها به ‌مرور زمان در شکاف‌ها و خم‌های دستگاه تکثیر می‌شوند و ممکن است سبب گرفتگی لوله‌ها شوند.
  • استفاده از روش ضدعفونی آب با کلر برای ضدعفونی سردخانه‌ها
  • جلوگیری از گرفتن بو و رنگ در آب‌های راکد به کمک حذف میکروارگانیسم‌های جلبکی و قارچی موجود در محل
  • پایین بودن هزینه کلر نسبت به دیگر روش‌های ضدعفونی
  • قابل‌حمل بودن دستگاه ضدعفونی آب با کلر

کاربردهای کلر در صنایع مختلف

همان‌طور که دستگاه تولیدکننده کلر یا کلریناتور در صنایع مختلف برای ضدعفونی آب با کلر استفاده می‌شود، خود کلر نیز مصارف ضدعفونی‌کننده بسیاری دارد که در ساخت بسیاری از این مواد استفاده می‌شود. در زیر به تعدادی از صنایعی که از کلر در مسیر تولید استفاده می‌کنند اشاره شده است:

  • صنایع نساجی و پارچه‌بافی
  • صنایع مواد شوینده و ضدعفونی‌کننده مانند مواد پاک‌کننده و سفیدکننده
  • صنایع ساخت حلال‌های مختلف، ضدیخ، فرآورده‌های نفتی
  • صنایع کاغذسازی

معایب دستگاه کلریناتور

این دستگاه نیز همانند بسیاری از محصولات و روش‌های موجود ضدعفونی آب با کلر مشکلاتی دارد. این مشکلات بیشتر به ویژگی‌های شیمیایی اتم کلر برمی‌گردد. در زیر به تعدادی از این مسائل پیش‌رو اشاره شده است.

  • تزریق کلر به آب سبب ایجاد ترکیبات جانبی آلی هالوژنه می‌شود. ترکیبات تری هالومتان به وجود آمده، سبب افزایش قلیایی شدن آب می‌شود.
  • گاز کلر برای فروش تحت‌فشار قرار گرفته و مایع می‌شود که درنتیجه در ظروف فولادی به فروش می‌رسد. کلر مایع به شدت سمی بوده و تنها افراد متخصص باید با این ظروف کار کنند؛ بنابراین استفاده از دستگاه‌های کلریناتور باید با نظارت شخص متخصص انجام شود تا مشکلی برای شما ایجاد نکند.
  • درست است که با استفاده از کلر میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا در محیط نابود می‌شوند، اما لاشه‌های آن‌ها در محیط آب باقی می‌ماند و باید این لاشه‌ها نیز حذف شوند.
  • همان‌طور که در مورد قبل نیز اشاره شد، استفاده از کلر برای گندزدایی آب کافی نیست و باید از روش‌های دیگر در پایین‌دست آن نیز استفاده کرد. استفاده از فیلتراسیون در کنار ضدعفونی آب با کلر انتخاب مناسبی خواهد بود.
  • در صورت تماس کلر با پوست و مو، پروتئین و چربی‌های موجود در آن‌ها از بین می‌رود؛ بنابراین، تماس کلر با بدن انسان مضر می‌باشد. این ماده خاصیت خورندگی داشته و سبب خشکی پوست می‌شود. لذا در استفاده از آن دقت کنید.

کلریناتور مایع

یکی از دستگاه‌های کلرزنی موجود در بازار کلریناتور مایع است. این دستگاه به کمک پمپ تزریق، کلر مایع موجود در دستگاه را به آب تزریق می‌کند. از تجهیزاتی که در این دستگاه مورداستفاده قرار می‌گیرد می‌توان به پمپ تزریق کلر، گیربکس، شفت، تابلو برق یا کنترل، مخزن، لوله‌کشی، اتصالات و شاسی اشاره کرد. شاسی از فلز تهیه‌شده با پوشش استیل ضدزنگ محافظت می‌شود. شفت استیل نیز همانند مخزن با پلی‌اتیلن پوشیده شده است. این دستگاه‌ها به کمک تابلو کنترل به طور اتوماتیک به هم می‌خورند و تنها نیاز به تنظیم کردن دارند.

کلریناتور گازی

این دستگاه برخلاف مورد قبلی از گاز کلر برای ضدعفونی آب با کلر استفاده می‌کند. ورودی این دستگاه همانند مورد قبل کلر مایع است، اما در ابتدا این کلر مایع به کمک فشار پایین و دمای بالا به کلر گازی تبدیل می‌شود. گاز تولیدشده در کپسول‌های مخصوص نگهداری شده و به‌وسیله پمپ گاز به مجموعه وارد می‌شود. از تجهیزاتی که در این دستگاه مورداستفاده قرار گرفته است می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

  • دستگاه تزریق‌کننده گاز کلر به درون آب برای گندزدایی
  • تابلوی فرمان یا کنترل سیلندر گاز
  • دستگاه تعویض‌کننده
  • دستگاه تحلیلی برای بررسی میزان کلر باقی‌مانده در مخزن کلر

روش استفاده از دستگاه کلرزنی

کار با دستگاه‌های کلرزنی یا کلریناتور بهتر است توسط افراد خبره انجام شود تا مشکلی برای سلامت دیگران ایجاد نشود.

  • ابتدا باید تا 20 سانتی‌متری دهانه مخزن را از آب پر کنید.
  • پودر هیپوکلریت سدیم 65 درصد در مخزن ریخته می‌شود.
  • این پودر با آب به مدت 10 تا 30 دقیقه هم زده می‌شود.

نکاتی برای خرید کلریناتور

انواع مختلفی برای دستگاه کلرزنی یا کلریناتور در بازار وجود دارد که شما باید آن‌ها را متناسب با نیاز خود انتخاب کنید. پس از مشخص‌کردن نیاز خود با مراجعه حضوری یا اینترنتی می‌توانید محصولات مختلف فروشگاه‌ها را بررسی کنید. توجه داشته باشید که انتخاب یک برند مناسب و باتجربه در کیفیت کار شما تأثیر مستقیمی خواهد داشت و عمر دستگاهی که خریداری می‌کنید بیشتر خواهد بود.