از مهم‌ترین اجزایی که در صنعت استفاده می­شوند و جزوی از وسایل موردنیاز به شمار می‌آیند، دوزینگ پمپ‌ها هستند. این پمپ‌ها می­توانند مقدار مشخصی از انواع مواد شیمیایی را که شامل اسیدها، سیالات خورنده و یا مایعات ویسکوز می‌شوند، در محل موردنظر با مقدار مشخص پمپاژ ­کند. این پمپ­ها را دوزینگ پمپ و یا مترینگ پمپ می­نامند. همچنین به‌صورت دستی و به ‌صورت اتوماتیک، با توجه‌ به فشار سیستم قابل تنظیم است.

انواع دوزینگ پمپ

این پمپ‌ها مدل‌های مختلفی از جمله پمپ دیافراگمی، پمپ پیستونی، پمپ پریستالتیک، پمپ سلونوئیدی و پمپ موتوری دارد. در ادامه به بررسی کامل دوزینگ پمپ پریستالتیک پرداخته و معایب و مزای این پمپ را توضیح خواهیم داد.

پمپ پریستالتیک

پمپ پریستالتیک و یا پمپ شلنگی از گروه پمپ‌ها با جابجایی مثبت است. این پمپ از یک لوله با قابلیت انعطاف‌پذیری بالا تشکیل شده است و به ‌طور کلی این پمپ بر فشردن و رها شدن یک شلنگ درست شده است. با استفاده از این شلنگ سیال انتقال‌داده ‌شده و به‌صورت دایروی و به کمک چرخ‌دنده این عمل اجرا می­شود.

نحوه کارکرد پمپ پریستالتیک

نحوه کارکرد این پمپ یک حرکت پیوسته و موجی‌شکل است. گردش الکتروموتور باعث گردش غلتک یا رولر در داخل روتور دستگاه می­شود. حرکت غلتک یا کفشک بر روی شلنگ یا لوله استفاده‌شده در دستگاه باعث رانده شدن هوای داخل آن به سمت جلو و ایجاد یک خلع می­شود و مکش در سیال رخ می­دهد.

مزایای استفاده از پمپ پریستالتیک

با توجه ‌به ساختار این پمپ، سیال با محیط بیرون در تماس نیست و در این شرایط آلودگی به سیستم وارد نمی­شود. از دیگر مزایای پمپ پریستالتیک می­توان به تعمیرات آسان و نگهداری آسان اشاره کرد. این پمپ همچنین فاقد قطعات سیل و آب­بندی است. با توجه‌ به اینکه اجزای داخلی دوزینگ پمپ پریستالتیک تیوپ با سیال در تماس است و با محیط خارج در تماس نیست، سیالات خورنده دیگر به بیرون نریخته و سیالاتی که به تنش برش حساس هستند و سیالاتی که نیاز به شرایط استریل دارند را به بهترین نحو ممکن کنترل خواهد کرد.

معایب پمپ پریستالتیک

این پمپ همان‌طور که مزایای خوبی دارد، از معایبی نیز برخوردار است که بهتر است با آن‌ها آشنایی داشته باشید. به‌عنوان ‌مثال پمپ پریستالتیک در شرایط استفاده جریان و پالس غیر یک‌نواخت را به سیستم می‌رساند و در استفاده به مدت معقول، باعث مستهلک شدن تیوپ الاستومری می­شود. با این مزایا و معایب می­توانید تصمیم خود را برای تهیه این پمپ گرفته و به بهترین نحو ممکن این محصول را انتخاب کنید.

اجزای پمپ پریستالتیک

از اجزای تشکیل‌دهنده این پمپ می­توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • الکترو گیربکس
  • حلقه آب‌بندی
  • براکت نصب فلنج
  • کاسه نمد
  • محفظه پمپ
  • روتور
  • پوسته پمپ
  • شیشه روئیت
  • شلنگ
  • کفشک
  • فلنج

توجه داشته باشید که پمپ پریستالتیک 3 مدل دارد، پمپ شلنگی که اجزای آن را در بالا توضیح دادیم، پمپ خارج از مرکز 360 درجه‌ای و پمپ تیوپی از دیگر انواع دوزینگ پمپ پریستالتیک به شمار می‌آیند.

کاربرد پمپ پریستالتیک

از این پمپ می­توان در کارخانه‌های غذایی، صنایع شیمیایی، بتن و فوم بتن، کشاورزی، کارخانه‌های رنگ، کارخانه‌های تولید دارو، پمپاژ مواد شیمیایی خورنده، صنایع آب و فاضلاب، پمپاژ فرآورده‌های خونی و صنایع اتمی و نظامی استفاده کرد.

مواردی که باید در انتخاب پمپ پریستالتیک به آن‌ها دقت کنیم

با توجه‌ به اینکه این یک ابزار صنعتی است، باید در انتخاب آن دقت لازم را داشته باشید. باید به مواردی همچون کمترین و بیشترین دبی مدنظر، سرعت چرخش روتور، دقت تزریق، تعداد کانال و یا تعداد هد، جنس شیلنگ مورد استفاده و نحوه کنترل که می­تواند هم به‌صورت دستی و هم به‌صورت اتوماتیک ­باشد، دقت کرد.

جنس لوله به کار رفته را باید چگونه انتخاب کرد.

با در نظر گرفتن این‌که مواد خاصی در این لوله باید در جریان باشد، در انتخاب لوله پمپ پریستالتیک دقت کامل را داشته باشید. این لوله باید آستر پلاستیکی داشته باشد و در مقابل مواد شیمیایی که می­تواند به اجزای دستگاه صدمه وارد کند، مقاوم باشد. با توجه ‌به مدل پمپ و شدت جریان باید لوله موردنظر را به‌درستی انتخاب کنید.

ویژگی پمپ پریستالتیک

از ویژگی‌های دوزینگ پمپ پریستالتیک می­توان به امکان انتخاب جهت حرکت سیال به ‌وسیله شاسی تعبیه‌شده بر روی پمپ، شلنگ و غلتک‌های قابل شست‌وشو و قابل تعویض، قابلیت پمپ کردن مایعات به مدت طولانی، امکان تنظیم دبی با پیچ تنظیم در بازه 0 تا 100 میلی‌لیتر در دقیقه و همچنین پمپ کردن موارد خورانده مثل بازها و اسیدها اشاره کرد.

جمع‌بندی

پمپ پریستالتیک می­تواند در صنعت و کار شما موجب پیشرفت به سزایی شود و با توجه ‌به کاربرد و کارایی آن بسیار مورد استفاده قرار ­گیرد. باتوجه ‌به اینکه این پمپ نمی­تواند سیال بسیار غلیظ را پمپ کند ولی در بسیاری از سیالات می­تواند بهترین عملکرد را داشته باشد.